masterlai2011
New member
Trong kỷ nguyên của kiến trúc bền vững và công trình xanh, hiệu quả năng lượng là một trong những yếu tố then chốt quyết định giá trị và tính cạnh tranh của mọi dự án xây dựng. Thiết bị trao đổi nhiệt (heat exchanger) đóng vai trò không thể thiếu trong việc tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng, đặc biệt trong các hệ thống sưởi ấm, thông gió, điều hòa không khí (HVAC), hệ thống cấp nước nóng trung tâm, hay các ứng dụng thu hồi nhiệt thải. Đối với các kỹ sư thiết kế và nhà thầu thi công, việc nắm vững quy trình liên quan đến bộ trao đổi nhiệt không chỉ là một lợi thế mà còn là yếu yếu tố quyết định thành công của dự án. Bài viết này sẽ đi sâu vào "quy trình" của Bộ trao đổi nhiệt Heat exchanger, từ khâu thiết kế ban đầu, lựa chọn loại hình phù hợp, đến lắp đặt, vận hành và bảo trì, nhằm mang đến cái nhìn toàn diện và những giải pháp thiết thực cho các chuyên gia trong ngành xây dựng.
Quy trình vận hành đúng đắn và bảo trì định kỳ không chỉ kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn duy trì hiệu suất tối ưu, giảm thiểu chi phí sửa chữa và tránh gián đoạn hoạt động.
1. Vận hành ban đầu và khởi động:

- Kiểm tra trước khi khởi động: Đảm bảo tất cả các van đã được mở hoặc đóng đúng vị trí, không có vật cản trong đường ống, và các hệ thống an toàn hoạt động bình thường.
- Khởi động từ từ: Cho các môi chất lưu thông qua thiết bị dần dần để tránh sốc nhiệt hoặc sốc áp suất, đặc biệt khi có sự chênh lệch nhiệt độ lớn.
- Theo dõi các thông số: Ghi lại các thông số như nhiệt độ, áp suất, lưu lượng của cả hai dòng môi chất để so sánh với các thông số thiết kế thiết bị trao đổi nhiệt.
- Giám sát liên tục: Sử dụng các cảm biến và hệ thống điều khiển để giám sát các thông số vận hành quan trọng.
- Điều chỉnh tối ưu: Điều chỉnh lưu lượng hoặc nhiệt độ môi chất khi cần thiết để duy trì hiệu suất tối ưu.
- Ghi chép dữ liệu: Duy trì nhật ký vận hành để theo dõi hiệu suất và phát hiện các xu hướng bất thường.

- Làm sạch (Cleaning): Đây là hoạt động bảo trì quan trọng nhất của thiết bị trao đổi nhiệt, giúp loại bỏ cáu cặn, bùn, rỉ sét hoặc các chất bẩn khác bám trên bề mặt truyền nhiệt.
- Làm sạch hóa học: Sử dụng các dung dịch hóa chất tẩy rửa chuyên dụng để hòa tan hoặc làm bong lớp cặn bẩn. Phương pháp này hiệu quả nhưng cần phải có kiến thức về loại hóa chất phù hợp với vật liệu thiết bị và phải đảm bảo an toàn.
- Làm sạch cơ học: Sử dụng bàn chải, vòi phun áp lực cao hoặc các thiết bị chuyên dụng để loại bỏ cặn bẩn. Phương pháp này thường được áp dụng cho các thiết bị dạng ống chùm. Đối với heat exchanger dạng tấm, có thể tháo rời các tấm để làm sạch.
- Làm sạch bằng nước áp lực cao: Sử dụng vòi phun nước áp lực cực cao để loại bỏ cặn bẩn bám dính.
- Kiểm tra trực quan (Visual Inspection): Thường xuyên kiểm tra các mối hàn, gioăng, bu lông, và các bề mặt của thiết bị để phát hiện sớm các dấu hiệu rò rỉ, ăn mòn, biến dạng hoặc hư hỏng vật lý.
- Kiểm tra gioăng và thay thế: Đặc biệt quan trọng đối với thiết bị trao đổi nhiệt dạng tấm. Gioăng có thể bị lão hóa, co ngót hoặc hư hỏng do nhiệt độ và áp suất, dẫn đến rò rỉ. Việc kiểm tra và thay thế gioăng định kỳ là cần thiết.
- Kiểm tra độ kín và áp suất: Thực hiện kiểm tra áp suất thủy tĩnh hoặc khí nén định kỳ để đảm bảo thiết bị không bị rò rỉ bên trong hoặc bên ngoài.
- Kiểm tra các phụ kiện: Đảm bảo các van, đồng hồ đo, cảm biến và các thiết bị an toàn khác hoạt động chính xác.
- Ghi nhật ký bảo trì: Ghi chép lại tất cả các hoạt động bảo trì đã thực hiện, bao gồm ngày, loại công việc, vật liệu đã sử dụng và bất kỳ quan sát nào. Điều này giúp theo dõi lịch sử bảo trì và lập kế hoạch cho các hoạt động trong tương lai.
- Giảm hiệu suất trao đổi nhiệt: Nguyên nhân có thể là do bám cặn, tắc nghẽn, hoặc lưu lượng môi chất không đủ. Cần làm sạch thiết bị trao đổi nhiệt và kiểm tra lại hệ thống bơm.
- Rò rỉ: Xác định vị trí rò rỉ và thay thế gioăng, sửa chữa mối hàn hoặc thay thế bộ phận bị hỏng.
- Tăng tổn thất áp suất: Thường là dấu hiệu của tắc nghẽn do cặn bẩn. Cần làm sạch thiết bị.
