KHI NÀO CÓ THỂ KHỞI KIỆN ĐÒI LẠI ĐẤT ĐÃ BỊ MANG ĐI THẾ CHẤP NGÂN HÀNG? NHỮNG CƠ SỞ PHÁP LÝ CẦN LƯU Ý

Theo các quy định hiện hành và thực tiễn xét xử, người chủ đất có thể nộp đơn kiện để đòi lại quyền sử dụng đất nếu đáp ứng được một số điều kiện pháp lý nhất định. Cụ thể, việc khởi kiện có thể được xem xét nếu có thể chứng minh:
  • Thứ nhất, bản thân bị đánh lừa và không hề hay biết việc quyền sử dụng đất đã bị mang đi thế chấp.
  • Thứ hai, giao dịch thế chấp không tuân thủ đúng các quy định của pháp luật như:
    • Hợp đồng thế chấp không được công chứng hoặc chứng thực hợp lệ.
    • Giao dịch không được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền theo quy định về đăng ký biện pháp bảo đảm.
    • Giao dịch có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
    • Người mang quyền sử dụng đất đi thế chấp không có tư cách pháp lý để thực hiện giao dịch.
Khi các điều kiện trên được chứng minh, người có quyền lợi liên quan hoàn toàn có thể khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu:
  • Tuyên bố giao dịch thế chấp là vô hiệu.
  • Hủy bỏ việc đăng ký biện pháp bảo đảm.
  • Trả lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
  • Buộc hoàn trả lại phần đất đã giao (nếu quyền sử dụng đất đã được bàn giao thực tế).
Tuy nhiên, cần cẩn trọng rằng nếu giao dịch thế chấp đã được thực hiện đúng quy định pháp luật và đã được đăng ký hợp lệ, thì yêu cầu tuyên bố giao dịch vô hiệu sẽ không có cơ sở pháp lý để được chấp nhận. Trong tình huống này, phương án khởi kiện người đã mượn đất để yêu cầu bồi thường thiệt hại sẽ khả thi và có khả năng được Tòa án xem xét giải quyết.

Khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại khi không thể đòi lại đất đã bị thế chấp
Nếu việc thu hồi lại đất không thể thực hiện do giao dịch thế chấp hợp pháp và tài sản đã bị xử lý, người chủ đất vẫn có quyền đòi lại quyền lợi của mình thông qua cơ chế bồi thường thiệt hại.
Căn cứ theo Điều 584 và Điều 585 của Bộ luật Dân sự năm 2015, người gây ra tổn thất phải có nghĩa vụ bồi thường. Việc khởi kiện yêu cầu người mượn đất phải bồi thường có thể dựa trên các yếu tố sau:
  • Hành vi của người mượn là trái pháp luật (ví dụ: gian dối, lợi dụng lòng tin để chiếm đoạt quyền sử dụng đất).
  • Chủ đất thực sự chịu thiệt hại, chẳng hạn như mất quyền quản lý và khai thác đất.
  • Có mối quan hệ nhân quả rõ ràng giữa hành vi vi phạm và hậu quả thiệt hại xảy ra.
Các khoản thiệt hại có thể được yêu cầu bồi thường bao gồm:
  • Giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường tại thời điểm xét xử.
  • Chi phí đầu tư, xây dựng hoặc cải tạo đã thực hiện trên đất (nếu có).
  • Thiệt hại tinh thần do mất tài sản.
  • Các chi phí phát sinh hợp lý trong quá trình hạn chế và khắc phục hậu quả.
Trong trường hợp có dấu hiệu hình sự, như việc người mượn đất cố tình lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản, hành vi này có thể cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015. Chủ đất có quyền nộp đơn tố giác hành vi đến cơ quan công an để được xử lý theo pháp luật hình sự.

Những rủi ro pháp lý khi cho người khác mượn đất để vay ngân hàng
Việc giao giấy tờ quyền sử dụng đất cho người khác để vay vốn ngân hàng chứa đựng nhiều nguy cơ, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu không thận trọng. Trên thực tế, nhiều chủ đất đã bị mất tài sản chỉ vì thiếu hiểu biết pháp luật hoặc không lường trước được hậu quả pháp lý.

Một số rủi ro pháp lý phổ biến:
  • Nguy cơ mất quyền sử dụng đất: Nếu bên vay không trả được nợ, ngân hàng có quyền xử lý tài sản thế chấp theo quy định, kể cả việc bán đấu giá quyền sử dụng đất để thu hồi nợ.
  • Rủi ro gánh trách nhiệm tài chính: Người cho mượn sổ đỏ có thể trở thành bên bảo đảm cho khoản vay và bị yêu cầu thanh toán thay nếu người vay không thực hiện nghĩa vụ.
  • Tranh chấp kéo dài: Việc đưa vụ việc ra Tòa án có thể mất rất nhiều thời gian và chi phí tố tụng cao, gây tổn thất tài chính lẫn tinh thần.
  • Không được bồi thường thiệt hại: Nếu người vay không có khả năng tài chính, việc thi hành án và bồi thường sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí không thể thực hiện được.
Biện pháp phòng tránh rủi ro
Để bảo vệ tài sản của mình, người sử dụng đất cần cẩn trọng và chủ động phòng ngừa:
  • Tuyệt đối không giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc ký giấy ủy quyền nếu không nắm rõ mục đích giao dịch.
  • Tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật liên quan hoặc tham khảo ý kiến tư vấn từ luật sư trước khi tham gia các giao dịch đất đai.
  • Kiểm tra kỹ nội dung của các văn bản, hợp đồng, đặc biệt là khi có yếu tố thế chấp hoặc bảo đảm.
Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
 
Top