Cấu tạo van bướm và ứng dụng thực tế trong hệ thống đường ống

vanmiennam

New member
Trong lĩnh vực cấp thoát nước, công nghiệp hóa chất, thực phẩm, HVAC hay xử lý nước thải, van bướm là một trong những thiết bị không thể thiếu. Được biết đến với khả năng đóng/mở và điều tiết lưu lượng chất lỏng hiệu quả, van bướm ngày càng phổ biến nhờ thiết kế đơn giản, chi phí hợp lý và dễ bảo trì.
Để sử dụng van bướm một cách hiệu quả, việc hiểu rõ cấu tạo van bướm là điều quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm được các thành phần chính trong thiết kế van bướm, từ đó lựa chọn và ứng dụng đúng mục đích.

1. Van bướm là gì?​

Van bướm (Butterfly Valve) là một thiết bị dùng để điều tiết dòng chảy trong đường ống. Đặc điểm nhận diện rõ nhất của van bướm là phần đĩa van hình tròn có thể xoay quanh trục cố định để mở hoặc đóng lưu lượng.

Van có thể điều khiển bằng nhiều hình thức khác nhau: tay gạt, tay quay, điều khiển điện hoặc khí nén. Sự linh hoạt trong cách vận hành giúp van bướm được ứng dụng trong nhiều loại hệ thống với các yêu cầu kỹ thuật khác nhau.
van-buom (1).jpg

2. Cấu tạo van bướm gồm những bộ phận nào?​

Cấu tạo van bướm khá đơn giản so với nhiều loại van khác, nhưng mỗi bộ phận đều đóng vai trò quan trọng trong vận hành và độ bền của thiết bị. Dưới đây là các bộ phận cơ bản:

1. Thân van (Body)

Là phần khung chính chịu lực và kết nối với đường ống.
  • Vật liệu thường dùng: gang, thép, inox, nhựa…
  • Dạng kết nối: kẹp wafer, tai lug, mặt bích tiêu chuẩn JIS, DIN, ANSI.

2. Đĩa van (Disc)

Bộ phận trực tiếp chặn hoặc mở dòng chảy khi xoay.
  • Vị trí nằm giữa thân van và xoay quanh trục.
  • Thường làm từ inox, gang mạ Ni hoặc nhựa chịu hóa chất.

3. Trục van (Shaft/Stem)

Là trục nối giữa bộ phận điều khiển và đĩa van.
  • Có thể thiết kế kiểu trục đơn hoặc trục kép.
  • Vật liệu: inox hoặc thép không gỉ.

4. Gioăng làm kín (Seat)

Là lớp đệm bao quanh phần tiếp xúc giữa đĩa van và thân van, giúp ngăn chặn rò rỉ.
  • Thường làm từ cao su EPDM, NBR, PTFE (teflon), Viton…
  • Đóng vai trò quan trọng trong độ kín và tuổi thọ van.

5. Bộ điều khiển (Operator)

Dùng để điều khiển van đóng/mở:
  • Tay gạt (lever): phù hợp cho DN50–DN150
  • Tay quay (hộp số): dùng cho van lớn hoặc áp lực cao
  • Điện hoặc khí nén: trong hệ thống tự động hóa

cau-tao-van-buom (1).jpg

3. Nguyên lý hoạt động của van bướm​

Khi người vận hành tác động lực vào tay gạt, tay quay hoặc bộ điều khiển, trục van sẽ xoay theo góc 90°. Đĩa van gắn trên trục cũng quay theo, thay đổi trạng thái:
  • Khi đĩa vuông góc với dòng chảy, van ở trạng thái đóng.
  • Khi đĩa song song với dòng chảy, van hoàn toàn mở.
  • Có thể điều chỉnh ở các góc mở khác nhau để điều tiết lưu lượng.
Nguyên lý này giúp van bướm hoạt động linh hoạt, đáp ứng được cả hai nhu cầu: đóng/mở nhanh hoặc điều tiết chính xác.

4. Ưu điểm của cấu tạo van bướm​

  • ✅ Thiết kế đơn giản, dễ lắp đặt và bảo trì.
  • ✅ Chi phí thấp hơn so với các loại van cầu, van bi cùng kích thước.
  • ✅ Trọng lượng nhẹ, phù hợp cho các hệ thống đường ống treo.
  • ✅ Đa dạng vật liệu, có thể sử dụng cho nước, khí, hóa chất, hơi nóng...
  • ✅ Đóng/mở nhanh, phù hợp cho hệ thống cần phản ứng kịp thời.

5. Ứng dụng thực tế của van bướm​

Nhờ cấu tạo nhỏ gọn và khả năng vận hành linh hoạt, van bướm được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
  • 🔸 Hệ thống cấp thoát nước đô thị và công nghiệp
  • 🔸 Nhà máy xử lý nước thải
  • 🔸 Ngành thực phẩm, dược phẩm, bia – nước giải khát
  • 🔸 Nhà máy điện, hệ thống HVAC
  • 🔸 Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC)
  • 🔸 Ngành dầu khí, hóa chất, khai khoáng
Tùy vào tính chất lưu chất và yêu cầu kỹ thuật, người dùng có thể lựa chọn loại van bướm với cấu tạo, vật liệu và kiểu điều khiển phù hợp.
Khi cần tìm một đối tác đáng tin cậy trong lĩnh vực van công nghiệp, Van Miền Nam là cái tên được nhiều khách hàng lựa chọn nhờ sự chuyên nghiệp, minh bạch và chất lượng sản phẩm vượt trội. Chúng tôi cung cấp đa dạng các dòng van bướm như: van tay gạt, tay quay, van điều khiển điện, khí nén… với đầy đủ kích cỡ, chất liệu và tiêu chuẩn kết nối, đáp ứng tốt mọi nhu cầu từ hệ thống dân dụng đến công trình công nghiệp quy mô lớn.

Với chính sách giá cạnh tranh, hàng luôn sẵn kho, giao hàng nhanh và đội ngũ kỹ thuật dày dạn kinh nghiệm, Van Miền Nam cam kết mang lại giải pháp tối ưu – tiết kiệm – hiệu quả cho khách hàng.
 
Top