Tư Vấn Luật Long Phan PMT
Member
Trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, việc xác định chính xác các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự có vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc lượng hình và quyết định hình phạt đối với bị cáo. Đặc biệt, với những hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng như tội ngộ sát, các tình tiết tăng nặng sẽ giúp cơ quan tiến hành tố tụng đánh giá được mức độ nguy hiểm của hành vi cũng như nhân thân người phạm tội. Việc hiểu đúng và áp dụng đúng quy định về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là điều cần thiết nhằm bảo đảm tính công bằng và nghiêm minh của pháp luật.
Căn cứ theo Bộ luật Hình sự năm 2015, đã được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017, tại khoản 1 Điều 52, pháp luật quy định rõ ràng 15 tình tiết có thể được xem là yếu tố làm tăng nặng mức độ trách nhiệm hình sự của người phạm tội. Những tình tiết này được xem xét trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử, từ đó ảnh hưởng đến việc quyết định hình phạt. Trong đó, có thể kể đến một số tình tiết điển hình như hành vi phạm tội có tổ chức (nhiều người cùng cấu kết để thực hiện hành vi phạm tội), hành vi tái phạm (người đã từng bị kết án và lại tiếp tục phạm tội), lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để thực hiện hành vi trái pháp luật, hoặc phạm tội với tính chất côn đồ, hung hãn, gây hoang mang dư luận xã hội.
Bên cạnh đó, thái độ không hợp tác trong quá trình điều tra, xét xử cũng có thể bị xem xét như tình tiết tăng nặng. Ví dụ, nếu người phạm tội tỏ ra ngoan cố, không khai báo thành khẩn, có hành vi cản trở cơ quan chức năng thực hiện nhiệm vụ điều tra, hoặc cố ý làm sai lệch chứng cứ thì những hành vi này sẽ bị đánh giá là thái độ không ăn năn, hối cải và có thể dẫn đến việc áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ giữa tình tiết tăng nặng và các tình tiết là dấu hiệu cấu thành tội phạm hoặc dùng để định khung hình phạt. Theo quy định của pháp luật, cụ thể tại khoản 2 Điều 140 Bộ luật Hình sự, những tình tiết như hành vi phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà người phạm tội biết là đang mang thai, người cao tuổi, người đang bị bệnh hoặc những người không có khả năng tự vệ không được coi là tình tiết tăng nặng, mà là những dấu hiệu định khung hình phạt. Nghĩa là những tình tiết này không được xem xét để tăng nặng trách nhiệm hình sự một lần nữa, nhằm tránh việc áp dụng hình phạt hai lần cho cùng một hành vi hay yếu tố.
Tóm lại, tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định hình phạt phù hợp đối với người phạm tội, góp phần bảo đảm sự nghiêm minh và công bằng trong quá trình xét xử. Tuy nhiên, việc áp dụng những tình tiết này cần được thực hiện đúng theo quy định pháp luật, tránh nhầm lẫn với các yếu tố định tội hay định khung, từ đó bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và giữ vững niềm tin của nhân dân vào công lý. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
Căn cứ theo Bộ luật Hình sự năm 2015, đã được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017, tại khoản 1 Điều 52, pháp luật quy định rõ ràng 15 tình tiết có thể được xem là yếu tố làm tăng nặng mức độ trách nhiệm hình sự của người phạm tội. Những tình tiết này được xem xét trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử, từ đó ảnh hưởng đến việc quyết định hình phạt. Trong đó, có thể kể đến một số tình tiết điển hình như hành vi phạm tội có tổ chức (nhiều người cùng cấu kết để thực hiện hành vi phạm tội), hành vi tái phạm (người đã từng bị kết án và lại tiếp tục phạm tội), lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để thực hiện hành vi trái pháp luật, hoặc phạm tội với tính chất côn đồ, hung hãn, gây hoang mang dư luận xã hội.
Bên cạnh đó, thái độ không hợp tác trong quá trình điều tra, xét xử cũng có thể bị xem xét như tình tiết tăng nặng. Ví dụ, nếu người phạm tội tỏ ra ngoan cố, không khai báo thành khẩn, có hành vi cản trở cơ quan chức năng thực hiện nhiệm vụ điều tra, hoặc cố ý làm sai lệch chứng cứ thì những hành vi này sẽ bị đánh giá là thái độ không ăn năn, hối cải và có thể dẫn đến việc áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ giữa tình tiết tăng nặng và các tình tiết là dấu hiệu cấu thành tội phạm hoặc dùng để định khung hình phạt. Theo quy định của pháp luật, cụ thể tại khoản 2 Điều 140 Bộ luật Hình sự, những tình tiết như hành vi phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà người phạm tội biết là đang mang thai, người cao tuổi, người đang bị bệnh hoặc những người không có khả năng tự vệ không được coi là tình tiết tăng nặng, mà là những dấu hiệu định khung hình phạt. Nghĩa là những tình tiết này không được xem xét để tăng nặng trách nhiệm hình sự một lần nữa, nhằm tránh việc áp dụng hình phạt hai lần cho cùng một hành vi hay yếu tố.
Tóm lại, tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định hình phạt phù hợp đối với người phạm tội, góp phần bảo đảm sự nghiêm minh và công bằng trong quá trình xét xử. Tuy nhiên, việc áp dụng những tình tiết này cần được thực hiện đúng theo quy định pháp luật, tránh nhầm lẫn với các yếu tố định tội hay định khung, từ đó bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và giữ vững niềm tin của nhân dân vào công lý. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.